Ο Γιώργος Γυπαράκης παρουσιάζει δυο ανέκδοτα έργα: το βίντεο, με τίτλο «LUNA DEDUCERE», και τη «Σκούπα».

Ο τίτλος του βίντεο είναι δανεισμένος από τις ωδές του Ορατίου. Η νυκτερινή εικόνα, όμως, που βλέπουμε στο βίντεο με το επαναλαμβανόμενο παιγνίδι μιας κόρης, πάνω στην ακρογιαλιά, που κατεβάζει το φεγγάρι στη γη παίζοντας μπάλα μαζί του, είχε ήδη πλαστεί από τον Γυπαράκη, πριν ανακαλυφθεί η σύμπτωση ανάμεσα στην εικονολογία της ρωμαϊκής ποίησης και το φανταστικό, εικονοποιητικό ρεπερτόριο του σύγχρονου καλλιτέχνη.

Μαζί με την προβολή, μέσα στο χώρο, εξελίσσεται ρυθμικά, μ΄ ένα έρποντα λίκνισμα η κίνηση μιας σκούπας πάνω στο πάτωμα.

΄Ενα χυδαίο, καθημερινής χρήσης αντικείμενο διεισδύει, σα μαγεμένο, μέσα σε αυτήν τη αναπάντεχη εικόνα του παιγνιδιού με το φεγγάρι. Μια κοινή σκούπα μεταλλάσσει τη χρηστικότητά της και μεταμορφώνεται σ΄ ένα παράξενο «πράγμα», που φαίνεται να ερωτοτροπεί σαγηνεμένο με μια άλλη φανταστική εικόνα, να ταλαντεύεται ανάμεσα στην ταύτισή του με τα έμψυχα ή τα άψυχα όντα. Η αναίρεση ενός υποτιθέμενου διαχωρισμού ανάμεσα στα αντίθετα, ανάμεσα στα πράγματα και στον άνθρωπο, ανάμεσα στο αρσενικό και το θηλυκό, στο ζώο και τον άνθρωπο, ανάμεσα στο μυθικό και πραγματικό χώρο και χρόνο, υπήρξε μια από τις σταθερές βάσεις που στήριξαν και ενέπνευσαν το ποιητικό εικαστικό έργο του Γυπαράκη από τα πρώτα του ώριμα έργα, από το 1994 έως σήμερα.

Στα έργα του, η εικαστική γλώσσα γίνεται ένα αιχμηρότατο και συνάμα απαλό εργαλείο με το οποίο καταφέρνει, χωρίς ίχνος ρητορικής επίφασης, να καταργεί κάθε μονοδιάστατη και απόλυτη όψη της όποιας πραγματικότητας, υποκειμενικής ή αντικειμενικής. Η τέχνη φαίνεται να προβάλλεται σαν μια τεράστια υποδοχή ζύμωσης των αντιθέτων, σαν ο αντικατοπτρισμός του ενστίκτου στην πράξη, των ζωικών και ορμονικών λειτουργιών στο πνεύμα, του αρχέτυπου στην καθημερινή δράση, της ψυχής στην ύλη και αντίστροφα.

Τα τελευταία δέκα περίπου χρόνια, η παρουσία του Γυπαράκη στην καλλιτεχνική σκηνή έχει προσκομίσει μια ανανεωμένη, ξέχωρη και πηγαία ποιητική ματιά στο επαναλαμβανόμενο μοτίβο της «συγχρονικότητας» ανάμεσα σε ανεξάρτητα γεγονότα, που συνδέονται μεταξύ τους από την αρχέγονη ψυχική συμμετοχή του ανθρώπου στο υπαρκτό και το φανταστικό.

Τα δυο φαινομενικά ανεξάρτητα έργα, που παρουσιάζει σε αυτή την έκθεση, συνενώνονται σ΄ ένα, δημιουργώντας μια απρόσμενη σύνδεση σε έναν ου-τόπο. Η συνάντηση μιας σκούπας με το κορίτσι, που κατεβάζει τη σελήνη παίζοντας πάνω στην ακρογιαλιά, αναδεύει πολλαπλούς συσχετισμούς.

Αναστρέφει τη σημασία των εικόνων και των αντικειμένων στο πριν και στο μετά της γένεσής τους, στο μέσα και στο έξω από τον πραγματικό χώρο και χρόνο όπου ίστανται. Φέρνει τα πάνω-κάτω μ΄ ένα τόσο επιθυμητό τρόπο, ώστε η αναστροφή της ορθολογιστικής ανάγνωσης της σημασίας των πραγμάτων να καθρεφτίζει μια από τις πιο πραγματικές ανάγκες του ανθρώπινου νου: την υπέρβαση των ορίων που θέτει η κάθε λογική ιεράρχηση των νοητικών κατασκευών σε σχέση με την απροσμέτρητη έκταση του ψυχικού και συναισθηματικού κόσμου.

 

Έφη Στρούζα, ιστορικός τέχνης